Tom Sterckx, partner van Cru.

Bij CRU kiezen we voor tomaten die veel zon gezien hebben. Daarom vind je enkel tijdens de zomermaanden verse tomaten op onze markt. Bovendien bestaan er wel tienduizend verschillende soorten tomaten. Gelukkig heeft partner Tom Sterckx, een van onze lokale tomatentelers, een neus voor smaakvolle tomatenrassen. Op een natuurlijke manier teelt hij in Huldenberg, vlakbij Overijse,tomaten voor CRU en hij oogst de vruchten pas als ze volledig op smaak zijn.   

“Het zit wel in de familie”, begint Tom, “zo’n passie voor de natuur. Mijn grootouders teelden druiven, mijn vader nu ook en mijn moeder had een bloemenwinkel. Vroeger was ik ook altijd in mijn moestuin te vinden. Enkele jaren geleden ben ik me gaan specialiseren in het telen van tomaten en zo heb ik van mijn passie mijn beroep kunnen maken. Het meeste werk op het veld doe ik alleen, maar op heel drukke dagen kan ik gelukkig op de hulp van mijn familie en vrienden rekenen.”

De echte smaak van vroeger  

CRU-partner Tom kiest bewust voor oude tomatenrassen of heirloomrassen, variëteiten die voor 1940 geteeld werden. “Als je echt smaakvolle tomaten wil, moet je terug naar die zuivere rassen van vroeger”, vertelt Tom. “Toen lag de focus vooral op smaak en minder op rendement. Sinds de industrialisatie is het vaak omgekeerd.”

 “Ik teel nu vijf soorten tomaten. Daarnaast heb ik nog een 25-tal andere rassen geplant om te testen. Als ik mijn keuze maak, kijk ik in de eerste plaats naar de smaak: ik kies alleen tomaten die ik zelf ook zou eten. Het moet natuurlijk ook een beetje opbrengen: als er per jaar maar twee tomaten aan je plant groeien, dan ben je daar ook niet veel mee.”

Eigen zaad winnen  

“Al mijn tomaten zijn zaadvaste rassen, dat wil zeggen geen kruisingen. Ik kan dus mijn eigen zaad winnen: tijdens het seizoen neem ik een tiental tomaten, ik pers ze uit en laat de pitjes vijf dagen op de vensterbank staan. Daarna spoel ik het glibberige laagje weg – zo kiemen ze makkelijker -  en leg ik de zaadjes te drogen. Sommige rassen hebben veel zaad en dan gaat het redelijk snel, bij rassen met weinig zaad kruipt er best wel wat tijd in”, lacht Tom.

 “In het voorjaar plant ik de zaadjes een voor een in een perspotje. Dan is het wachten totdat ze kiemen en uitgroeien tot zaailingen: kleine plantjes met al een eerste blad. Die zaailingen zet ik vervolgens buiten in volle grond, in een tunnel beschermd tegen de regen. Afhankelijk van het weer is dat soms iets vroeger of later. Het is vooral belangrijk dat de vorst voorbij is, anders sneuvelen er veel.”

Tomatenplantje.

Op het ritme van de natuur  

“Eenmaal in volle groei ben ik voortdurend bezig: opbinden en dieven - okselscheuten wegknippen -zodat de lucht goed kan circuleren en de zon de vruchten bereikt”, vervolgt hij. “Als ik al mijn planten gesnoeid heb, moet ik vaak opnieuw beginnen, zo snel groeien ze.”

Wistjedatje   

Tomaten groeien in trossen en in golven: bij de meeste rassen rijpen eerst enkele tomaten van de tros en de rest later. Een plant geeft ongeveer zes trossen per seizoen.   

Rond eind juni kan Tom de eerste tomaten oogsten. “Een tomaat is niet noodzakelijk rijp vanaf dat ze kleurt, je moet ook voelen”, legt Tom uit. “Soms moet ik echt op mijn tanden bijten om ze te laten hangen: ze zijn dan rood en je wil trekken, maar als ik dan ga voelen, merk ik dat ze toch beter nog een beetje blijven hangen om echt top van smaak te zijn. Want eenmaal geplukt, verandert de smaak niet meer.”

Het beste moment om te oogsten is ’s ochtends als het nog fris is: de plant en vruchten zijn dan het sterkst. “Vaak liggen mijn tomaten dezelfde dag nog bij CRU”, zegt onze partner trots. “Dat moet wel, want je eet de tomaten best binnen 2 à 3 dagen op. Rijp oogsten is voor mij vanzelfsprekend, al blijft het wel een uitdaging omdat de zon bepaalt hoeveel tomaten ik kan leveren. Dat is tegelijk ook de charme van mijn beroep”, glundert Tom.

Unieke smaak  

 “Gelukkig loopt de samenwerking met CRU heel vlot. Bovendien vind ik het plezant dat klanten bij CRU mijn tomaten waarderen: ze proeven echt een verschil en appreciëren dat ook. De verscheidenheid aan rassen en uitgesproken verschillen in smaken geven me veel voldoening.”

Het tomatenseizoen eindigt in België in september of oktober. “Zodra het weer verslechtert en de zon minder schijnt, zie je dat ook aan de planten. Dat hoort bij de manier waarop ik teel: ik volg echt het ritme van de natuur, zonder in te grijpen”, besluit Tom.